Op 11 maart 2024 heeft de Europese Unie besloten dat F-gassen in warmtepompen en airconditioningsystemen versneld worden uitgefaseerd, met als doel om de opwarming van onze aarde te beperken en de ozonlaag te beschermen. Tot dat moment waren synthetische koudemiddelen de go-to voor warmtepompen en airconditioningsystemen. Bijvoorbeeld vanwege hun veiligheid en uitstekende warmteoverdrachtseigenschappen. Als deze F-gassen in de atmosfeer terecht komen echter hebben zij, vanwege hun hoge Global Warming Potential (GWP), een flinke impact op het milieu. Daarom worden natuurlijke koudemiddelen zoals propaan (R290) vanaf 2025 stapsgewijs de norm. Alklima/Mitsubishi Electric sorteert hier nu al op voor.
Alklima levert warmtepompen en airconditioningsystemen van Mitsubishi Electric voor zowel de Nederlandse woningbouw als utiliteitsmarkt. “Onze apparatuur maakt al jaren gebruik van F-gassen, die gunstige eigenschappen hebben voor wat betreft comfort, rendement en veiligheid”, vertelt Erwin Tuijtel, adjunct directeur van Alklima/Mitsubishi Electric. “F-gassen installerend Nederland onderscheidt zich bovendien door een hoog lekdichtheidspercentage, waardoor het risico op koudemiddellekkages en bijbehorende milieu-impact tot een absoluut minimum wordt beperkt. Om ook het kleinste risico weg te nemen én om voor te sorteren op de F-gassenverordening, is Mitsubishi Electric jaren geleden al gestart met de ontwikkeling van warmtepompen en airconditioningsystemen waarin steeds minder koudemiddel wordt gebruikt. Bovendien hebben wij de mogelijkheden voor natuurlijke koudemiddelen uitgebreid onderzocht. Inmiddels zijn ook de eerste systemen met natuurlijke koudemiddelen geïntroduceerd, zoals onze Ecodan QUHZ en QAHV CO2-warmtepomp en PUZ-WM propaan warmtepompen.”
Eigen ontwikkeling én uitdagingen
Doel van de Europese F-gassenverordening is dat het gebruik van F-gassen in 2050 volledig is uitgefaseerd, weet Tuijtel. “Om dit mogelijk te maken, zijn voor ons productenrestricties vastgelegd voor monoblocksystemen, splitsystemen, VRF-systemen en chillers, waarbij geldt dat de kleinste systemen als eerst de overstap naar lagere GWP koudemiddelen moeten maken.” In haar ontwikkelbeleid heeft Mitsubishi Electric al tijdig op deze verandering geanticipeerd. Zo is in de afgelopen decennia de absolute koudemiddelinhoud van de Mitsubishi Electric apparatuur fors gereduceerd, zonder concessies in comfort of efficiëntie. Ook is er al een stap gemaakt in het toepassen van laag GWP koudemiddelen. In veel systemen wordt inmiddels R32 (GWP: 675) toegepast in plaats van R410a (GWP: 2088). De stap richting natuurlijke koudemiddelen zoals propaan/R290 (GWP: 3) is dan ook een logische vervolgstap.”
Om deze stap te maken, heeft Mitsubishi Electric haar eigen compressoren – het hart van de diverse warmtepompen en airconditioningsystemen – opnieuw ontwikkeld. “Natuurlijke koudemiddelen hebben hun eigen unieke eigenschappen en uitdagingen”, verduidelijkt Tuijtel. “Naast technische eigenschappen zoals hogere drukken en delta T’s en het feit dat natuurlijk koudemiddelen beter zijn voor het milieu, kent het koudemiddel ook een hoge brandklasse. Om een comfortabele, hoogefficiënte en veilige toepassing te garanderen, is Mitsubishi Electric al haar warmtepompen met inmiddels bewezen succes aan het re-designen zodat installateurs en gebruikers de installaties veilig kunnen blijven toepassen.”
Stapsgewijze overgang
Vanaf 2027 gaan alle kleinere warmtepompen van Alklima/Mitsubishi Electric op natuurlijke koudemiddelen met een laag GWP draaien. “In 2025 zullen wij al een eerste airconditionerlijn op propaan introduceren binnen de RAC-serie voor woningbouw en klein zakelijk gebruik”, aldus Tuijtel. “Ook hebben we tijdens de laatste VSK+E beurs al onze eerste serie monoblock lucht/water-warmtepompen op propaan voor de woningbouw geïntroduceerd. Onze grotere units (>12 kW), VRF-systemen en chillers voor de utiliteitsbouw zullen binnen enkele jaren omgezet worden naar natuurlijke koudemiddelen.
Nieuwe Skills trainingen
De verschuiving naar natuurlijke koudemiddelen vraagt niet alleen een omschakeling van fabrikanten en leveranciers, maar ook van installateurs. Bijvoorbeeld voor het ontwerpen, opstellen en monteren van de installatie zijn andere aandachtpunten van belang“, weet Tuijtel. “Om installateurs hierbij te ondersteunen, zullen wij de leergangen in ons Skills platform uitbreiden én nieuwe opleidingen toevoegen. Daarmee is de stap naar natuurlijke koudemiddelen ook voor de installateur goed te nemen.”
In 2025 zullen wij al een eerste airconditionerlijn op propaan introduceren binnen de RAC-serie voor woningbouw en klein zakelijk gebruik.
