• Locatie Almelo
  • Leestijd 4 minuten
  • Branche Onderwijs
  • Oplevering 2022

Koelen, verwarmen én ventileren in één totaaloplossing

Welk schoolbestuur wil dat nou niet: een frisse school? De afgelopen jaren hebben scholen in het basis- en voortgezet onderwijs aan den lijve ondervonden wat het belang van een fris en gezond binnenmilieu is. Wanneer dat dan ook nog eens gecombineerd kan worden met een lager energieverbruik dan snijdt het mes aan meerdere kanten. Al meer dan tien jaar biedt Alklima hiervoor het Frisse Scholen concept. Het concept wordt toegepast voor Lyceum Het Noordik in Almelo. We spraken met alle betrokken partijen.

Frisse Scholen concept voor scholengemeenschap Het Noordik

Een Frisse School is een schoolgebouw met een laag energieverbruik en een gezond binnenmilieu – een omgeving waarin leerlingen optimaal kunnen presteren. Goede ventilatie en schone lucht zijn daarvoor onontbeerlijk. Maar hoe combineer je ventilatie en schone lucht met een gering energieverbruik? Dat kan bijvoorbeeld door op een slimme manier warmte terug te winnen en te hergebruiken voor de ventilatielucht. Aan tafel zitten de partijen die een gezond binnenmilieu en een gering energieverbruik voor Het Noordik wisten te realiseren: TIZ Klimaat- & koudetechniek, Engberink Technische Installaties, Dion Vastgoed Support en Alklima.

Renovatie en nieuwbouw

Het Frisse Scholen project maakt deel uit van een grootscheepse make-over van de scholengemeenschap. Marku Bouw kreeg de opdracht om het schoolgebouw uit 1960 aan te passen aan de eisen van deze tijd. Daarbij worden renovatie en nieuwbouw gecombineerd: de uitstraling van de gevels wordt aangepakt, de verouderde gymlokalen zijn gesloopt en herbouwd en de inrichting van het gebouw is afgestemd op de onderwijskundige visie van Het Noordik Maatwerk dus, want dat vereist het moderne onderwijs.

Bij dat moderne onderwijs past ook een gezond binnenmilieu. Toen de ventilatie en het klimaat in de nieuwbouw en het gerenoveerde schoolpand ter sprake kwamen, benaderde Marku Bouw en Dion Vastgoed Support hiervoor Engberink Technische Installaties. Al in een vroeg stadium ging het bedrijf met TIZ Klimaat- & koudetechniek om tafel om te zoeken naar een oplossing die op technisch en financieel vlak uit kwam. Hierin zijn veel verschillende concepten en configuraties doorgerekend. Uiteindelijk bleek pas de 13e aanbieding in het gehele plaatje te passen. Het werd het Frisse Scholen concept waar TIZ Klimaat- & koudetechniek, Engberink Technische Installaties en Alklima hun schouders onder zetten. Het concept omvat voor klaslokalen en gymzalen een aparte oplossing.

Verwarmen, koelen en ventileren van klaslokalen

Hessel Loohuis van Engberink Technische Installaties hierover: “Voor de klaslokalen werd gekozen voor een combinatie van het Mitsubishi Electric VRF-systeem en het Lossnay ventilatiesysteem. Het VRF-systeem wordt gebruikt voor de verwarming en koeling van de klaslokalen. Het systeem biedt per klaslokaal een koel- en verwarmingsfunctie met energie-uitwisseling en klimaat- en comfortregeling.” Voor de eerste en tweede verdieping van het schoolgebouw wordt gebruik gemaakt van afzonderlijk VRF-systemen. De verdeling van warmte en koude vindt in de lokalen plaats via kanaalunits en vier inblaasroosters.

Ventileren met Lossnay-units

Nico Beldman van TIZ Klimaat- & koudetechniek vult aan: “Om de klaslokalen te kunnen ventileren, wordt het VRF-systeem in ieder lokaal gecombineerd met een Lossnay-unit.” Het principe daarachter is even slim als eenvoudig: de luchtstromen uit de toevoer- en afvoerventilator kruisen elkaar in een kruisstroomwisselaar.  Deze bestaat uit fijne papieren kanalen. Door het gebruik van papier als scheiding tussen de luchtstromen, wordt er op zeer efficiënte manier warmte uitgewisseld. Omdat de koudere verse buitenlucht  in de wisselaar de warme afgevoerde lucht passeert, wordt een deel van de warmte overgedragen aan de koudere stroom. De verse toevoerlucht komt zo voorbehandeld of voorverwarmd in het klaslokaal. Dankzij de papieren membranen, wordt ook het vocht uit de afgevoerde lucht overgedragen aan de toegevoerde lucht. Dat zorgt niet alleen voor een zeer efficiënte warmteterugwinning, maar ook voor een optimale terugwinning van vocht. Zo kan uitgerekend tijdens de winter droge lucht in de klaslokalen worden voor­komen.

Breed inzetbaar

De Lossnay ventilatie-units zijn energiezuinig en voldoen aan hoge eisen op het gebied van energiezuinigheid. Hierdoor blijft het energieverlies tijdens het ventileren tot een minimum beperkt. Het standaardtoerental van zowel de luchtaanvoer als de luchtafvoer kan flexibel worden aangepast. Tussen de 25% en 100% kan het debiet worden aangepast in stappen van 1%, zodat het gewenste debiet exact kan worden bereikt. Het debiet van de Lossnay-units kan ook automatisch worden aangepast op basis van signalen van regelaars, zoals luchtvochtigheid- en CO2-sensoren; ideaal voor klaslokalen waar grote hoeveelheden leerlingen samenkomen.

Ecodan warmtepomp voor gymzaal

Voor de nieuw gebouwde gymzalen stelde het bouwteam de Ecodan warmtepompen van Mitsubishi Electric voor. “Deze verwarmen via plafondunits niet alleen de sporthallen maar worden ook ingezet voor de vloerverwarming in de kleedruimten. De bijbehorende luchtbehandelingskasten staan binnen opgesteld in een speciaal hiervoor gereserveerde ruimte”, aldus Hans Zwoferink van TIZ Klimaat- & koudetechniek.

Positieve samenwerking

Wanneer de partners gevraagd wordt naar de onderlinge samenwerking bij dit project, wordt unaniem positief gereageerd. Hans Zwoferink: “Het gaat bij dit soort samenwerking niet alleen om de systemen, maar juist om de mensen daarachter. Heeft een monteur direct hulp nodig, dan moet hij daar ook op kunnen rekenen. Het probleemoplossend vermogen is zeer groot en de service en kwaliteit zijn bij Alklima gegarandeerd. Niet voor niets werken wij al meer dan 25 jaar met het bedrijf samen.”