Besmettingskans COVID-19
Laten we eerst even terug gaan naar de basis. COVID-19 is een virus dat gemakkelijk wordt overgedragen. Het virus wordt overgedragen via:
• druppels (wanneer een besmet persoon hoest of niest);
• direct en indirect contact (aanraken van mensen of besmette oppervlakten);
• lucht (verdamping van druppels waardoor lichte druppelkernen ontstaan);
• fecaal-oraal (doorspoelen van ontlasting bij een toilet).
Vooralsnog wordt bij de COVID-19 pandemie de overdracht via druppels en via direct contact als meer voorname overdrachtsvorm erkend. Dus druppels die na een nies- of hoestbui van een besmet persoon op een oppervlakte zijn geland en aangeraakt worden door een persoon die niet ziek is. Het het advies van de overheid om veelvuldig handen te wassen en de anderhalve meter-regel zijn hierop gebaseerd.
Maar hoe gaan we dan om met de mogelijkheid tot een directe en indirecte besmetting via de lucht? De anderhalve meter-maatregel en het voorschrift dat je thuis moet blijven als je vermoed dat je ziek bent, moet een directe besmetting via de lucht voorkomen. Toch is er nog steeds de kans op een indirecte besmetting via de lucht.
De invloed van een klimaatsysteem
Bij de onderstaande beschreven situaties gaan we er vanuit dat er geen sprake is- of kan zijn van een directe emissie van besmette druppels of druppelkernen direct bij de aanzuigzijde van het klimaatsysteem.
Thuissituatie
Het typische klimaatsysteem voor thuis is een Split-systeem zonder directe bijmenging van verse lucht. Alle woningen in Nederland vallen (of hebben gevallen) immers onder het geldende bouwbesluit en hebben dus bij oplevering reeds een voorziening voor de verse lucht. Bijmenging van verse lucht door middel van een klimaatsysteem is dus niet nodig.
In het kader van luchtverdunning en de algemene gezondheid, is het raadzaam om de ventilatievoorziening van het systeem ten alle tijden aan te laten staan. Dit geldt ook wanneer er meerdere binnen-units zijn geïnstalleerd in de woning. De units hebben onderling geen overdracht, waardoor kruisbestuiving tussen de verschillende ruimtes uitgesloten is. Wel geldt voor huishoudens: is één persoon ziek, dan blijft iedereen thuis. Ondanks een klimaatsysteem is onderlinge overdracht door direct contact namelijk zeer reëel.
Kantoorsituatie
Systemen die worden gebruikt in kantoren kunnen divers van aard zijn en toch hebben ze overeenkomsten met elkaar. Zo kan er een Centraal systeem in gebruik zijn, een zogenaamde luchtbehandelingskast, wel of niet in combinatie met lokale recirculerende klimaatinstallaties per vertrek. Diverse onderzoekende partijen hebben aangetoond dat dit soort systemen voor de voorziening van ventilatielucht een positief effect hebben en de kans op besmetting doen afnemen.
Hoe zit het dan met die recirculerende klimaatinstallaties in het vertrek? Als deze gekoppeld zijn aan het ventilatiesysteem is het raadzaam deze, in verband met de verdunning van de lucht, aan te laten staan. Wanneer deze niet gekoppeld zijn aan het ventilatiesysteem is het eveneens raadzaam om het ventilatiesysteem aan te laten. Daarnaast blijven de maatregelen van de overheid (1,5 meter afstand houden en thuis blijven bij symptomen) van kracht.
Retailsituatie
Ventilatiesystemen blijven omwille van de verdunningsfactor aan staan, evenals gekoppelde klimaatinstallaties. De kans op een directe overdracht moet worden geminimaliseerd omdat die kans vele malen groter is als de besmettingskans via het Centrale klimaatsysteem. Bij de toepassing van bijvoorbeeld alleen recirculerende klimaatsystemen dienen eveneens de geldende gedragsregels in acht te worden genomen om een indirecte besmetting te voorkomen. Ook in deze situatie is dus 1,5 meter afstand tot elkaar, direct contact vermijden, thuis blijven bij symptomen en niesen in de elleboog de norm en de juiste strategie om een besmetting te voorkomen.
Meer weten?
Dit artikel is met zorg samengesteld volgens de richtlijnen van de overheid zoals aanbevolen door het RIVM en de inzichten van de brancheorganisatie NVKL. Eventuele vragen naar aanleiding van dit artikel kun je je richten aan info@alklima.nl. Klik hier om meer te weten te komen over hoe Alklima om gaat met het virus.
Installateurs en adviseurs
Binnen de vakpers zijn diverse artikelen verschenen over dit onderwerp. Zo verscheen in RCC & KL een uitgebreid artikel over de rol van HVAC- en sanitaire installaties binnen een gebouw. Op installatie.nl aandacht voor het warmtewiel binnen systemen. Ook branchevereniging NVKL post regelmatig nieuwe berichten rond het coronavirus. Lees ook het statement van Mitsubishi Electric over COVID-19 en onze klimaatsystemen.